Tirlun a gosodiad

Gallwch ‘ddarllen’ hanes eich tref drwy ei lleoliad a’i pherthynas â’r tirlun. Mae llawer o lefydd wedi eu cysylltu’n agos â’u tirlun ac wedi gweithio mewn cytgord â’r tir ers amser hir iawn. Cafodd rai llefydd eu lleoli ar dir llechweddog uchel i bwrpas amddiffyn, neu i reoli llwybrau neu groesfannau afon pwysig. Yn yr oes ddiwydiannol, roedd aneddiadau’n aml yn cael eu codi’n agos at adnoddau y gellid tyllu amdanynt, fel glo neu fetelau gwerthfawr. Er enghraifft, mae amaeth yn parhau i chwarae rôl bwysig yn y Gymru wledig gan ‘gynnal’ y tirlun ond hefyd yn rhan o hunaniaeth llawer o gymunedau gwledig. Mae tirlun yn elwa bywyd gwyllt, yn gallu gwella ansawdd yr aer a chynnig mynediad at natur.

Gallwch ddisgrifio lleoliad naturiol eich lle a’i berthynas â’r tirlun ehangach drwy fapiau a lluniau. Mae Cyfoeth Naturiol Cymru’n cynhyrchu Mapiau Rhyngweithiol sydd ar gael am ddim ac a allai roi gwybodaeth gefndir bellach ar gyfer eich astudiaeth.